نەوا-
لە ماوەی دوو ساڵی رابردودا  150 هەزار كەس لە چین و توێژە جیاوازەكانی كۆمەڵگا بەشدارییان كردوە، لەساڵی 2021ەوە كە دەستپێشخەریی "سعودیەی سەوز" دەستیپێكردوە، سەركەوتو بوە لە چاندنی زیاتر لە 43 ملیۆن نەمام و وەرگرتنەوەی 94 هەزار هێكتار زەوییە تێكچووەكان لە سەرانسەری سعودییەدا، كە یەكسانە بە روبەری نزیكەی 146 هەزار یاریگای تۆپی پێ.
لە میانی خولی سێیەمی كۆڕبەندی دەستپێشخەری سەوزی سعودیە كە هاوكاتە لەگەڵ كۆنفرانسی COP28، ژمارەیەك لە بەرپرسان و پسپۆڕانی سعودی لە شانشینی و لە سەرانسەری جیهان تیشكیان خستە سەر ڕادەی ئەو پێشكەوتنانەی كە شانشینی سعودیە لە گەیشتن بە ئامانجە گەورەكانیدا بەدەستی هێناوە لە چاندنی 10 ملیار نەمام.

بەڕێوەبەری جێبەجێكاری سەنتەری نیشتمانی بۆ گەشەپێدانی ڕووەك و بەرەنگاربوونەوەی بیابانبوون، دكتۆر خالید بن عەبدوڵڵا عەبدولقادر، باسی لە گرنگی تەكنەلۆژیای پێشكەوتوو و تواناكانی مۆدێلكردن كرد كە پاڵپشتی هەوڵەكانی چاندنی نەمام لە شانشینی یەكگرتوو دەكات، ئاماژەی بەوەشكرد كە شانشینییەكە تەكنیكەكانی مۆدێلكردن بەكاردەهێنێت لەسەر بنەمای دەستكردی هەواڵگری، بە ئامانجی دیاریكردنی شوێنی گونجاو بۆ چاندنی نەمام.
جەختی لە گرنگی ئەم تەكنیكانە كردەوە لە لێكۆڵینەوە لە سروشتی خاك و جۆرەكانی ڕووەك و چاودێریكردنی جوڵەی خۆڵ بەتایبەتی لە ناوچە سەختەكانی گەیشتنیان، وەك شاخ و ناوچە كەنارییەكان.
ئەلعەبدولقادر ئاماژەی بە گرنگیدانێكی زۆری ئەندامانی كۆمەڵگا كرد بۆ بەشداریكردن لە دەستپێشخەرییە بەردەوامەكانی دارستانكردن لە سەرتاسەری شانشینیدا، چونكە ژمارەی خۆبەخشەكان لە ماوەی دوو ساڵی ڕابردوودا گەیشتە 150 هەزار كەس لە چین و توێژە جیاوازەكانی كۆمەڵگا.

لە بەرامبەردا، بەڕێوەبەری جێبەجێكاری بەرنامەی ژینگەی نەتەوە یەكگرتووەكان، ئینگەر ئەندەرسۆن، دەستپێشخەرییەكەی شانشینی یەكگرتووی بەرز نرخاند بۆ وروژاندنی پرسی بیابانبوون لە كارنامەی لوتكەی گروپی حەوت، لە ژێر ڕۆشنایی ئەو كاریگەرییە نەرێنییەی كە ئەم دیاردەیە لەسەر ملیۆنان كەس و ملیارەها هێكتار هەیە لە زەوی.
ئەو پێشوازی لە میوانداریكردنی شانزەهەمین دانیشتنی نەتەوە یەكگرتووەكان بۆ بەرەنگاربوونەوەی بیابانبوون (COP 16) كرد، كە بڕیارە لە كۆتایی ساڵی 2024 ڕێكبخرێت، جەختی لەسەر گرنگی ئەم هەنگاوە كردەوە لە ڕووبەڕووبوونەوەی دیاردەی بیابانبوون، كە بووەتە بەشێكی سەرەكی سەرنجی یەكێك لە سێ ڕێككەوتنە چوارچێوەییەكان كە باس لە پرسەكانی جۆراوجۆری زیندوو، گۆڕانی كەشوهەوا و بیابانبوون دەكەن.

راپۆرتی/ رێكخراوی ئایندە بۆ پاراستنی ژینگە