بێگومان كە دەڵێین كورد، دەبێت بڵێین كۆمەڵگە، چونكە كورد تاكی نییە، شتێك نییە بە ناو تاكی كورد، كورد دەستە جەمع و گروپ و تاقم و كۆمەڵە، ئێمە فەردمان نییە. سەدەی نۆزدەهەم و بیستەم، گونجاوترین بوو بۆ كورد، سەدەكانی پێشووتر شتی باش و خراپی تیا گوزەراوە، بەڵام سەدەی بیست و یەك و ڕووبەڕوو بوونەوەی دونیای مۆدێرن و تەقین بە ڕووی كۆمەڵێك چەمكی نوێ و هاوردەكردنی شتهایەك كە ئێمە تەنها وەك بەكارهێنەرێك بەكارمانهێناوە، هاوكات تێنەگەیشتنێكی قووڵ لە گۆڕانكارییە كۆمەڵایەتی و سیاسی و ئابووری و فەرهەنگییەكان و دیدی كۆمەڵگە بۆ بەهاكانی خۆیان، كوردی توشی شاگەشكە و شۆك كرد. شۆكێك كە لەو باوەڕەم تا 50 ساڵی تریش بارگەی بەسەرمانەوە بێت و كاریگەرییەكانی لە كایەكانی ژیانماندا ڕەنگ بداتەوە. نوسەر و میدیای كوردی، لە هەموو كەس كەمتر هەست بەوە دەكەن كە عەقڵی كوردی لە سەدەكانی ڕابردوودا جێماوە، لەو سەدانەی كە تەنها چاومان لەگەڵ یەك ڕەنگ ڕاهاتبوو، بە چەند جۆرێكی خۆراك ڕاهاتبووین و ئاشنای كۆمەڵێك گرفتی دیاریكراو بووین، كە گرفتەكانیش زیاتر كۆمەڵایەتی و كشاوەرزی بوون، هەندێك جاریش ململانێ لە پێناو دەسەڵات بەڵام بە فۆڕمێكی جیاواز لەوەی ئێستا. لە شارستانییەتدا مرۆڤەكان هیواكانیان درێژ دەبنەوە، بە شێوەیەك كۆی دەكەنەوە و خەمی لێ دەخۆن، وەك بڵێی هەتا هەتایە دەژین، لە ڕوویەكەوە خراپ نییە، بەڵام لە ڕوویەكی ترەوە ئەمە خاڵییە لە مەعنەویات، ئەوەی كە مرۆڤ دەستی پێوە دەگرێت و بەهۆیەوە بەردەوامی بە ژیان دەدات. ئێمەی بە ناو شارستانی خودی خۆمان ون كردووە یان بە جۆرێك لە جۆرەكان لەژێر كاریگەری هەموو ئەو كەسایەتییانەین، كە میدیاكان كردویانن بە كەسایەتی و گەنجی كۆمەڵگەی كوردی لەوان زیاتر نابینێت، بۆیە ئەوەی لێرەدا دەبێت بە قوربانی پلە یەك (خود)ەكانن. مرۆڤی شارستانی چوار خودی هەیە: 1-خودی كۆمەڵایەتی: ئەم خودە لە هەموو مرۆڤێكی شارستانیدا هەیە، بۆ نموونە تۆ هەمیشە لە تەمسیلكردندایت، بۆ ئەوەی كۆمەڵگە لە خۆت ڕازی بكەیت و خودێك بۆ خۆت دروست دەكەیت و ماسكێك بەكاردێنیت بە گوێرەی دڵی خێزان و هاوڕێ و.....هتد 2-خودی نموونەیی: ئەم خودە شاكاری شارستانییەتە لە هەموو مرۆڤێكی مۆدێرندا، بریتییە لە هیوا و خەونە ئاڵۆزەكانت، هەریەك لە ئێمە لەم خودەدا، نموونەییترین كەسایەتی بۆخۆی دروست كردووە و پێی وایە ڕۆژێك دێت بگات بەم خود و كەسایەتییە. 3-خودی واقعی: ئەم خودە حاڵی ئێستامانە كە تێیدا دەژین، ڕاستەوخۆ بەر شتەكان دەكەوین، زۆر كات هۆكاری خۆكوشتنی مرۆڤ بەراوردكردنی ئەم خودەیە بە خودی نموونەیی. 4-خودی تایبەت: ئەم خودە زۆر تایبەتە و بریتییە لەو شتە زۆر تایبەتانەی لە مێشكی تۆدان، لەوانەیە لە ڕووت نەیەت بۆ نزیكترین كەسەكانی خۆتی باس بكەیت. لە شارستانییەتدا، خودی دووەم و چوارەم زۆر زاڵن بەسەر مرۆڤەكاندا، پێچەوانەی كۆمەڵگەی كۆنی كوردی كە زیاتر خودی یەكەم و سێیەم بەسەریدا زاڵ بوو، لە هەردوو كاتدا هەرچوار خودەكە بەسەر هەموو مرۆڤێكدا دەربازدارە. كۆمەڵگەی كوردی كە لە سەردەمێكی دیاریكراوی كلاسیكدا جێماوە، ئێستاش كە بەر شارستانییەت و غوربەتی مۆدێرن كەوتووە، دوچاری كێشە بوەتەوە و خۆیشی نازانێت لە كام خوددا ژیان دەگوزەرێنێت. كۆمەڵگەی كوردی هەتا سەدەی بیست، دەرهەق بە ئایین و نەتەوە و پارت و بیروباوەڕە جیاوازەكان ململانێیان تێدا بوو، بەڵام ململانێكان هەتا ئەو شوێنە بوون كە ئیتر سنووری خۆی تێپەڕ نەدەكرد. بەڵام لەئێستادا جەمسەرگیری دروستبووە، واتا لە ناو یەك خێزاندا عیلمانییەك دەژیت و سەلەفییەكیش دەژیت، بێ ئەوەی یەكتر قبووڵ بكەن، هەڵوەشانەوە دروست بووە، باوك و منداڵ بەهۆی هەژموونی پارت و فكرەوە ڕكابەری دەكەن و یەكتر دەدەن بە عەرزدا. یەكتر قبووڵ نەكردنێك كە بۆنی كارەسات دەدات، ئەوانەی هەتا دوێنێ بانگەشەی ئاشتییان دەكرد، ئەمڕۆ زەنگی هاندان و شەڕ لێدەدەن، نوسەر و خوێنەر و هونەرمەند و...هتد، سەرەنجام هەمووان لەم گەمە ناشرینەدا ڕۆڵ دەبینن. میدیای كوردی جگەلەوەی لایەنگرە، كە ئەوە بابەتێكی جیاوازە، بەڵام دەبینین سەرقاڵی بە ڕەقەمكردنی گێلەكانە، بەو واتایەی هەرچی ئەوانەی هیچ نین و لە ڕووی عەقڵەوە زۆر ساغ نین، میدیای كوردی هێنایانییە سەر شاشەكان و كران بە بابەتی گەرمی میدیا و سۆشیال میدیا. لە هەموو وڵاتاندا كە هاوشانی دونیای مۆدێرن، ئاستی مەعریفەی تاكیان بەرزكردەوە لە ڕێگەی پەروەردە و پەرەپێدان و....هتد، زۆر جیاواز لە (كۆمیدیا) دەڕوانن. كۆمیدیایان كرد بە بەهێزترین ئامراز بۆ گەیاندنی ئێش و ئازار و تراژیدیاكانی كۆمەڵگەی خۆیان. چونكە ئەگەر تراژیدیا لە ناو دڵی كۆمیدیا ڕانەكشابێت، نابێت بە كۆمیدیا. بە درێژایی مێژووی شانۆ و سینەما و ئەدەبیاتی زۆرینەی وڵاتان، ئەوەی لە ڕێگەی كۆمیدیاوە توانراوە بكرێت، زۆر بە زەحمەت لە ڕێگەكانی ترەوە كراوە یاخود هەر نەتوانراوە بكرێت، بەڵام تەنها لە ناو كورد و تورك كۆمیدیا واتا گاڵتەجاڕی (مهزلە). ئێمە پێناسەیەكی چەوتمان بۆ كۆمیدیا كردووە و نەمانتوانیوە ئەو سوودەی لێوەربگرین كە وڵاتان لە ڕێگەیەوە پەیامی خۆیانی پێ دەگەیەنن.